نگاهی به زندگی‌نامه، آثار و افکار عرفانی صائن‌الدین خجندی

نویسنده

  • صدرالدین میرزایف استادیار
چکیده مقاله:

طبق اخبار و اسناد تاریخی و ادبی، آل خجند در عصر سلاجقه از خجند به اصفهان مهاجرت کرده و مدت سه قرن، اشخاص دانش‌پرور آن در ترویج و انتشار زبان و ادب فارسی نقش ‌انکارناپذیری داشته‌اند. یکی از شخصیت‌های معروف این خاندان، صائن‌الدین خجندی است. وی از دانشمندان شهیر اواخر سدۀ چهاردهم و نیمۀ اول سدۀ پانزدهم و از چهره‌های تابناک علم و فرهنگ تاجیکستان است. این مقاله به‌دنبال آن است که شرح مختصری از زندگی‌، آثار و افکار عرفانی این متفکر بزرگ به‌دست دهد. نویسندگان ترجمۀ احوال و تذکره‌ها راجع به تاریخ ولادت صائن‌الدین چیزی نگفته‌اند؛ اما با استناد به گفتۀ خود او در رسالۀ نفثه‌المصدور سنۀ ولادتش احتمالاً باید ۷۷۰ق بوده باشد. دربارۀ سال وفات او نیز نظرات مختلف است. برمبنای اندیشه‌های ادب‌پژوهان می‌توان گفت که خجندی حدود سال‌های ۸۳۵-۸۳۶ق به‌سوی جهان باقی شتافته است. از صائن‌الدین آثار متعددی به عربی و فارسی باقی مانده که در این مقاله به‌تفصیل معرفی شده است. در ادامه، نگارنده با اشاره به اینکه ساحت شعر صائن‌الدین به‌اندازۀ نثر او مورد توجه قرار نگرفته، برای آشنایی خوانندگان با سبک بیان و ویژگی‌های زبان شعر او، چند بیت فارسی و عربی او را به‌حیث نمونه آورده و بررسی کرده است. نکتۀ درخور توجه دیگر دربارۀ صائن‌الدین، مقام علمی و معنوی اوست. وی در حوزۀ عرفان دارای یازده رساله به فارسی و تازی است. در بخش پایانی این مقاله افکار عرفانی صائن‌الدین به‌تفصیل بررسی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی به زندگی نامه، آثار و افکار عرفانی صائن الدین خجندی

طبق اخبار و اسناد تاریخی و ادبی، آل خجند در عصر سلاجقه از خجند به اصفهان مهاجرت کرده و مدت سه قرن، اشخاص دانش پرور آن در ترویج و انتشار زبان و ادب فارسی نقش انکارناپذیری داشته اند. یکی از شخصیت های معروف این خاندان، صائن الدین خجندی است. وی از دانشمندان شهیر اواخر سدۀ چهاردهم و نیمۀ اول سدۀ پانزدهم و از چهره های تابناک علم و فرهنگ تاجیکستان است. این مقاله به دنبال آن است که شرح مختصری از زندگی ...

متن کامل

نگاهی به آثار و افکار آقا محمدرضا قمشه ای

با توجه به شخصیت بسیار والا ی آقا محمدرضا قمشه ای در مباحث فلسف ی و عرفان ی متأسفانهکمتر کس ی به گزارش و شرح اندیش ه های آن حکیم سترگ پرداخته است . مقاله پیش رو بر آن استکه نگاه ی اجمالی به آثار او بیفکند و به کندوکاو ی در آراء و افکار او بپردازد . اگرچه نویسندهخود معترف است که فهم و تبیین اندیشه های عرفا نی شخصی تی همچون آقا محمدرضا - که او رااز بزرگ ترین شارحان مکتب محی ی الدین دانست ه اند- د...

متن کامل

نگاهی به آثار و افکار آقا محمدرضا قمشه ای

با توجه به شخصیت بسیار والا ی آقا محمدرضا قمشه ای در مباحث فلسف ی و عرفان ی متأسفانهکمتر کس ی به گزارش و شرح اندیش ه های آن حکیم سترگ پرداخته است . مقاله پیش رو بر آن استکه نگاه ی اجمالی به آثار او بیفکند و به کندوکاو ی در آراء و افکار او بپردازد . اگرچه نویسندهخود معترف است که فهم و تبیین اندیشه های عرفا نی شخصی تی همچون آقا محمدرضا - که او رااز بزرگ ترین شارحان مکتب محی ی الدین دانست ه اند- د...

متن کامل

دیپلماسی عرفانی؛ نگاهی به آثار حضور «شاه همدان» در کشمیر

متصوفه با دعوت افراد به تساهل و مدارا با اندیشه‌های متفاوت، شباهت زیادی به نحله‌های فکری و سیاسی مدرن، همچون سکولاریسم دارد. یکی از روش‌های عرفان از گذشته آن بود که سالک برای طی مقامات معنوی سفر کند و در مسیر خود مردم را به طریق صواب و حقیقت راهنمایی کند. این سنت عرفانی با مفهوم «دیپلماسی» در علوم سیاسی مدرن مطابقت دارد و می‌توان عارفان ایرانی را اولین دیپلمات‌های فرهنگی تاریخ این سرزمین دانست....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 14

صفحات  117- 132

تاریخ انتشار 2007-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023